Beth allwch chi ei wneud?
Camau syml i amddiffyn eich hun a’ch cymuned.
Dewis technoleg wifredig
- Defnyddiwch eich ffôn ar linell dir pan fyddwch yn gwneud galwad.
- Newidiwch eich ffôn ddi-wyfr am un â chortyn (gellir prynu un am gyn lleied a £5). Ni ŵyr llawer o bobl bod eu ffôn ddi-wyfr yn allyrru signal pwerus 24/7 hyd yn oed os nad yw’ r ffôn yn cael ei defnyddio.
- Defnyddiwch gebl ether-rwyd i gysylltu â’r rhyngrwyd a trowch y Wifi i ffwrdd ar eich cyfrifiadur neu dabled a llwybrydd. Gallwch hefyd, troi eich llwybrydd i ffwrdd pan na fyddwch yn ei ddefnyddio, yn enwedig yn ystod y nos.
- Sicrhewch eich bod yn cyfyngu’r defnydd o ddyfeisiau di-wifr yn eich cartref, yn enwedig y rhai a ddefnyddir gan blant. Tynnwch nhw allan o’r plwg unwaith eich bod wedi gorffen eu defnyddio.
Cofiwch y byddai eich cartref yn iachach pe baech yn lleihau’r defnydd o ddyfeisiau di-wifr. Sut bynnag, dylid cofio efallai y byddwch yn cael eich effeithio gan dechnoleg eich cymdogion hefyd.
Gwrthodwch fesurydd clyfar
Gwrthodwch dderbyn unrhyw fesurydd clyfar yn eich cartref. Nid oes rhaid cael un er efallai y bydd y cwmnïau ynni yn dweud y gwrthwyneb. Y mae’r mesuryddion yn allyrru ymbelydredd amledd radio yn ystod y dydd a’r nos. Unwaith y byddwch wedi dewis cael mesurydd clyfar, nid yw’n bosib newid hwn am un analog.
Gellir cael mwy o wybodaeth am fesuryddion clyfar ar www.stopsmartmeters.org.uk.
Defnyddiwch ffôn symudol yn ddoeth
- Dylai plentyn o dan 16 oed ddefnyddio ffôn symudol mewn argyfwng yn unig.
- Defnyddiwch opsiwn lle mae eich dwylo’n rhydd bob amser, e.e. ffôn â seinydd.
- Peidwich â gwneud galwadau hir ar ffôn symudol. Pan fyddwch gartref, defnyddiwch ffôn ar linell dir yn hytrach na ffôn symudol.
- Peidiwch â gadael ffôn wrth law ar eich corff, yn enwedig yn agos i’ch organau atgynhyrchiol neu eich calon.
- Peidiwch â defnyddio ffôn symudol yn y car, ar drên, mewn lifft neu mewn unrhyw fan metelaidd amgaeedig.
- Peidiwch â defnyddio ffôn symudol os ydych yn feichiog.
- Defnyddiwch ffôn â chyfradd amsugniad isel.
- Cofiwch eich bod yn cynyddu llygredd etectromagnetig yn yr amgylchedd bob tro y byddwch yn defnyddio eich ffôn symudol.
Codwch ymwybyddiaeth
Trwy gyd-weithio gallwn wneud gwahaniaeth i iechyd a lles cenhedloedd y presennol a’r dyfodol yng Nghymru.
- Ysgrifennwch at Aelod y Cynulliad i fynegi eich pryderon ynghylch y mater, a gofynnwch iddo/iddi i weithredu er mwyn gostwng ymbelydredd amledd radio yng Nghymru.
- Ysgrifennwch at Gomisiynydd Cenhedloedd y Dyfodol yng Nghymru, sy’n gyfrifol am iechyd a lles cenhedloedd y dyfodol a’r amgylchedd yng Nghymru.
- Ysgrifennwch at Gomisiynydd y Plant i fynnu amddiffyn iechyd a hawliau plant yng Nghymru.
- Ceisiwch ddarganfod os ydy eich ysgol leol yn defnyddio rhwydwaith di-wifr er mwyn cysylltu â’r rhyngrwyd. Os ydynt yn gwneud hyn, cysylltwch â llywodraethwyr yr ysgol ac esboniwch eich pryderon. Annogwch y llywodraethwr i geisio cael Llywodraeth Cymru i ariannu cysylltiad gyda gwifrau gosodedig.
- Dywedwch wrth eich cynghorwyr lleol am y mater hwn (ar lefel sirol, trefol a chymunedol) a gofynnwch iddynt ostwng y nifer o fannau lle y defnyddir WiFi, e.e. llyfrgelloedd, canolfannau cymunedol, canolfannau hamdden, neuaddau pentref, ac ati.
- Ysgrifennwch at y Wasg leol – papurau dyddiol, papurau wythnosol, papurau bro a chylchlythyron – er mwyn codi ymwybyddiaeth o’r mater hwn.
- Siaradwch â ffrindiau a chymdogion a gwrthodwch gael mesuryddion clyfar a mast ffôn yn eich cymuned.
Ceisiwch fod yn ddi-wifr am 7 niwrnod.
Dywed llawer o bobl eu bod yn teimlo’n well pan fydd lefelau ymbelydredd amledd radio wedi gostwng: cysgu’n well, llai o bennau tost, pryderu’n llai, llai o boen yn y cyhyrau a’r esgyrn. Ceisiwch fod yn ddi-wifr a gallwch weld dros eich hun y gwahaniaeth i’ch iechyd a’ch lles:
- DTrowch eich llwybrydd WiFi i ffwrdd, trowch eich tabled i ffwrdd, a thynnwch eich ffôn di-wyfr allan o’r plwg. Ceisiwch ddefnyddio cysylltiad ether-rwyd a ffôn â chortyn yn lle.
- Trowch eich ffôn symudol i ffwrdd yn ystod y nos.
- Sut ydych yn teimlo ar ôl wythnos?